Dalajlama XIV
- Rozjaśniając ścieżkę do oświecenia (fragment)
Czas zawsze upływa, minuta po minucie, sekunda po sekundzie. Wraz z czasem upływa nasze życie. Nikt tego nie zatrzyma. Jednakże, jedna rzecz jest w naszych rękach, a jest nią to, czy będziemy marnować ten czas, który mamy, czy nie, czy będziemy trwonić go w sposób negatywny, czy spożytkujemy go w konstruktywny sposób. Upływ czasu w naszym życiu jest taki sam dla nas wszystkich. (...) Różnica leży w naszym stanie umysłu i motywacji.
Bolesław Prus
- Lalka (fragment)
Nad samym brzegiem Wisły leżał stos belek. (...) Na środku rzeki stała nieruchoma berlinka. Nie większym wydawał się ten okręt, który zeszłego lata widział Wokulski na Morzu Czarnym, unieruchomiony z powodu zepsucia się machin. "Leciał jak ptak i nagle utknął; zabrakło w nim motoru. Spytałem się wówczas: a może i ja kiedyś stanę w biegu? - no, i stanąłem. Jakież to pospolite sprężyny wywołują ruch w świecie: trochę węgla ożywia okręt, trochę serca - człowieka..."
Andrzej Sapkowski
- Narrenturm (fragment)
- Posłuchaj mnie uważnie, niepoprawny durniu. Stanowisz dla mnie śmiertelne zagrożenie już samym faktem istnienia. Nie pozwolę, byś to zagrożenie zwiększał kretyńskim zachowaniem i postępkami. (...) Zapamiętaj, ośle, zakonotuj sobie, bałwanie: tobie nikt nie pospieszy z pomocą w potrzebie, tylko idiota zatem spieszy z pomocą innym. Jeśli ktoś wzywa pomocy, należy odwrócić się plecami i prędko oddalić.
Stefan Żeromski
- Przedwiośnie, Nawłoć (fragment)
Jesienny wiatr świstał koło uszu. Rozkosz żywota, poczucie zdrowia i niespożytych sił organizmu, szczęście zażywania ruchu i pędu, a nade wszystko ciekawość młodości, ciekawość tak zjadliwa, iż wysuwała się na czoło wszystkiego - co też to tam jest na końcu tej dróżki uroczej, co będzie za tamtą oto polną gruszą - zdawała się ponosić z końmi pospołu.
Stefan Żeromski
- Przedwiośnie, Szklane domy (fragment)
Cezary patrzał posępnymi oczyma na grząskie uliczki, pełne niezgruntowanego bajora, na domy rozmaitej wysokości, formy, maści i stopnia zapaprania zewnętrznego, na chlewy i kałuże, na zabudowania i spalone rumowiska. Wrócił na rynek, obstawiony żydowskimi kramami o drzwiach i oknach zabryzganych błotem przed miesiącami, a i przedtem nie mytymi od kwartałów. "Gdzież są twoje szklane domy? - rozmyślał brnąc dalej. - Gdzież są twoje szklane domy?..."
Stefan Żeromski
- Przedwiośnie, Szklane domy (fragment)
Przyrzekał matce, że będzie posłuszny, zupełnie tak samo, jak gdyby ojciec był obecny w gabinecie. Postanawiał być posłusznym i uspakajał matkę milionem najczulszych pieszczot. Lecz w gruncie rzeczy duszą i ciałem wyrywał, gdzie pieprz rośnie. Czego nie mógł u matki dopiąć samowolnymi kaprysami, to wypraszał umizgami lub awanturą. On to teraz stawiał na swoim. Robił, co chciał.
Stefan Żeromski
- Przedwiośnie, Rodowód (fragment)
Nie chodzi tutaj - u kaduka! - o herb ani o szeregi przodków podgolonych, z sarmackimi wąsami i przy karabelach - ani wydekoltowane prababki w fiokach. Ojciec i matka - otóż i cały rodowód, jak to jest u nas, w dziejach nowoczesnych ludzi bez wczoraj. Z konieczności wzmianka o jednym dziadku, z musu notatka o jednym jedynym pradziadku.
John Rennie
- Odpowiedzi na tezy kreacjonistów 7
Teorię ewolucji dałoby się podważyć także w inny sposób. Gdybyśmy byli w stanie udokumentować samorództwo choćby jednej złożonej formy życia z materii nieożywionej, wtedy można by twierdzić, że przynajmniej część form kopalnych powstała w ten sposób. Gdyby pojawili się inteligentniejsi od nas kosmici i przypisali sobie stworzenie życia na Ziemi (lub przynajmniej poszczególnych gatunków), także rzuciłoby to cień na teorię ewolucji. Ale nikomu nie udało się dotąd przedstawić tego rodzaju dowodów.
John Rennie
- Odpowiedzi na tezy kreacjonistów 6
Nie powinno natomiast być - i nie ma - znalezisk skamieniałości człowieka nowoczesnego anatomicznie towarzyszących szczątkom mezozoicznych dinozaurów (w warstwach geologicznych sprzed ponad 65 mln lat). Przewidywania biologii ewolucyjnej są zwykle znacznie bardziej szczegółowe niż powyższe i badacze stale je weryfikują.
John Rennie
- Odpowiedzi na tezy kreacjonistów 5
Na przykład uznanie istnienia ewolucji prowadzi do wniosku, że pomiędzy najstarszymi znanymi człowiekowatymi (sprzed około 5 mln lat) a człowiekiem nowoczesnym anatomicznie (który pojawił się około 100 tys. lat temu) powinniśmy odnajdować istoty o cechach coraz mniej małpich i coraz bardziej ludzkich. I takie zjawisko rzeczywiście stwierdzono na podstawie zapisu kopalnego.
John Rennie
- Odpowiedzi na tezy kreacjonistów 4
Wszelkie nauki przyrodnicze opierają się na pośrednich dowodach. Na przykład fizycy nie mogą bezpośrednio zaobserwować cząstek subatomowych, lecz wnioskują o ich istnieniu m. in. na podstawie charakterystycznych śladów przelotu w komorze mgłowej. Niemożność "bezpośredniej" obserwacji nie podważa wniosków fizyków.
John Rennie
- Odpowiedzi na tezy kreacjonistów - 3
Oprócz teorii ewolucji - czyli koncepcji rozwoju zachodzącego dzięki dziedzicznym zmianom - można też rozważać fakt ewolucji. NAS definiuje go jako "powtarzalną obserwację, którą można uznać za prawdziwą dla wszelkich praktycznych zastosowań". Zapis kopalny i liczne inne dowody świadczą, że organizmy ewoluowały w czasie. Choć nikt nie obserwował tych przemian bezpośrednio, dowody pośrednie są wyraźne, jednoznaczne i przekonujące.
John Rennie
- Odpowiedzi na tezy kreacjonistwów 2
Żadne dodatkowe dowody nie zmienią teorii w prawo, które stanowi opisowe (często ilościowe) uogólnienie jakiegoś wycinka wiedzy. Kiedy więc naukowcy mówią o teorii ewolucji albo dajmy na to, o teorii atomowej budowy materii bądź o teorii względności, nie wyrażają przez to żadnych zastrzeżeń co do jej prawdziwości.
John Rennie
- Odpowiedzi na tezy kreacjonistów
Ewolucja to tylko teoria, a nie fakt czy prawo naukowe. Wiele osób wyniosło ze szkoły przekonanie, - że teoria to coś w połowie drogi między hipotezą a prawem naukowym. Jednak według amerykańskiej National Academy of Sciences (NAS), teoria naukowa to "dobrze uzasadnione wyjaśnienie jakiegoś aspektu świata przyrodniczego, uwzględniające fakty, prawa, wnioskowania i sprawdzone hipotezy."
Strach, religia a nauka
- Kotarbiński, Infeld, Russel
Nauka może nam pomóc przezwyciężyć ten tchórzliwy strach, w którym ludzkość żyła przez tyle pokoleń. Nauka i nasze serca mogą nas nauczyć rezygnacji z poszukiwania urojonej podpory, z wynajdywania sobie sprzymierzeńców w niebie, i używania naszych sił raczej do tego, żeby uczynić z tego świata miejsce, w którym żyć warto, a nie piekło, które zrobiły z niego Kościoły w ciągu minionych wieków.
Kotarbiński, Infeld, Russel
- STRACH JAKO PODSTAWA RELIGII
Religia jest oparta przede wszystkim i głównie na strachu. Jest to częściowo lęk przed nieznanym, a częściowo, jak już mówiłem, pragnienie posiadania jak gdyby starszego brata, który stanie po naszej stronie we wszystkich kłopotach i sporach. Lęk jest fundamentem tego wszystkiego - lęk przed tajemnicą, obawa porażki, lęk przed śmiercią. Strach rodzi okrucieństwo, nic więc dziwnego, że okrucieństwo i religia szły zawsze ręka w rękę. Lęk jest podstawą ich obu.
Jacek Urbański, Jan Marcin Węsławski
- Morze Bałtyckie - o tym warto wiedzieć
Bałtyk jest morzem z wieloma wyspami, z czego często nie zdajemy sobie sprawy, gdyż polska część Bałtyku jest ich pozbawiona. W wąskim połączeniu z Morzem Północnym leżą wyspy: Fionia, Zelandia i Lolland. W centralnej części morza znajdują się: Bornholm, Olandia i Gotlandia. U wejścia do Zatoki Ryskiej znajduje się Hiuma i Sarema, a Morze Botnickie i Zatoka Botnicka są oddzielone od reszty Bałtyku archipelagiem Wysp Alandzkich.
Jacek Urbański, Jan Marcin Węsławski
- Morze Bałtyckie - o tym warto wiedzieć
Uważne spojrzenie na mapę Morza Bałtyckiego pozwala uzmysłowić sobie szereg charakterystycznych cech tego obszaru. Morze Bałtyckie może być wpisane w prostokąt o bokach 1,1 tys. i 1,4 tys. kilometrów. Jest ono wyraźnie rozciągnięte w kierunku południkowym, czyli z południa na północ. Zwraca także uwagę wąskie połączenie z Morzem Północnym przez trzy cieśniny: Sund, Wielki Bełt i Mały Bełt.
Andrzej Sapkowski
- Krew Elfów
- Ech, zawrzyjcie gębę, świątobliwy! - zaryczał Sheldon Skaggs, tupiąc ciężkimi buciorami. - Mgło się robi od waszych zabobonów i banialuków! Flaki się przewracają... - Ostrożnie, Sheldon - przerwał mu z uśmiechem wysoki elf. - Nie drwij z cudzej religii. Ani to ładne, ani grzeczne, ani... bezpieczne.
Milan Kundera
- żart
Tak więc po wielu latach nagle znowu się tutaj znalazłem. Stałem na głównym placu (który niezliczoną ilość razy przemierzałem jako dziecko, jako chłopiec i jako młodzieniec) i nie odczuwałem najmniejszego nawet wzruszenia; wprost przeciwnie - pomyślałem sobie, że ten płaski plac, gdzie nad dachami domów sterczy wieża ratusza (przypominająca żołnierza w staroświeckim hełmie), wygląda jak wielki koszarowy plac ćwiczeń.
